Filosofen Introductie
Eens zien, hoe die vroege denkers de elementaire kosmische zaken waarin ons leven zich afspeelt met de kennis van toen hebben bekeken. Het is allemaal wat vreemd en moeilijk te vatten. Het is voor ons daarom ook interessant te weten welke vragen er werden gesteld en hoe daarop werd geantwoord. Het klinkt hier wellicht wat vooringenomen om te stellen dat de filosofen niet op alles een juist antwoord hadden, dat zij zelfs pijnlijk vaak de plank mis sloegen en dat zij niet noodzakelijkerwijs ook alles moesten bewijzen en zeker weten. Filosofie is veel meer de kunst van het alles in twijfel trekken en van daaruit een route zien te vinden waarop mogelijkerwijs een antwoord ligt. Ze zaten er echt best vaak naast, die Griekse Natuurfilosofen. Want daar beginnen we mee. Het gaat bij hen eigenlijk veel meer om de manier waarop ze de zaak bekeken en hoe zij vanuit hun bevindingen tot een aannemelijke veronderstelling konden komen die met de rede onderzocht niet eenvoudig te weerleggen was.
Het is niet zo moeilijk te bedenken welke vragen men zich stelde. Natuurlijk waren dat de simpele basale zaken waarover ook wij ons nu nog bijna dagelijks het hoofd breken en waarop tot op de dag van vandaag vaak nog veelal niet een antwoord is gevonden.
Waar komt iets vandaan?
Was er daarvoor dan een niets?
Wat is een niets?
Wat is een iets?
Want zelfs een niets, is toch iets?
En waaruit bestaat de stof die ons omringt en waarvan we zelf gemaakt zijn?
Wat is materie en wat gebeurt er mee wanneer het verandert?
Hoe verhoudt materie zich tot de tijd?
Hoe verhouden ruimte en materie zich tot elkaar?
En wat is hun relatie met de tijd?
Hoe groot is de ruimte en waar en wanneer eindigt die?
Wat ligt daar achter?
Wie knutselde dat hele zaakje in elkaar?
Of kan alles bij toeval zijn ontstaan uit chaos?
Logisch dat het je duizelt. Het is dus aannemelijk dat er geen filosofen waren die zich met al deze vraagstukken tegelijk bezig hielden. Ze hadden allemaal hun project, hun specialisme of zoals wij vandaag de dag zouden zeggen hun Niche!
Deze vier Niches zijn voor ons belangrijk.
*Materie
*Ruimte
*Tijd
*Bewustzijn
Niet alles wat die wijze Grieken ons vertelden bleek achteraf juist, maar we zoeken de raakpunten. We gaan op bezoek bij vier filosofen die over ons verhaal nogal wat te vertellen hebben. We gaan verbanden leggen, vergelijkingen maken en proberen inzicht te krijgen in de gedachten van de voorlopers van onze wetenschap.
Kom, we gaan eerst op bezoek bij Anaximander.