Chaos of god?

Inkomen, politiek en geloof zijn doorgaans zaken die je met familie en vrienden maar beter niet kunt bespreken.

Hoewel ik meestal dit soort gesprekken dan ook laat passeren, lukt het mij toch zo heel af en toe wel eens met iemand uit die groep over wat meer spirituele zaken een boom op te zetten. Zo ook die avond toen wij na een sublieme Coq au Vin bij Tom en Alice het dessert aan ons voorbij lieten gaan en we ons zelf verwenden met een glas Chivas Regal XV met de fles nog onder handbereik. (de dames lustten ook een glas).

“Dat valt nog te bezien” zei Tom een plooi in het tafelkleed gladstrijkend. Ik had hem, ook deze keer met niet al te veel succes, proberen te overtuigen van Darwins uitleg over hoe de wereld om ons heen in elkaar steekt en hoe wij door natuurlijke selectie en evolutie zijn ontstaan.
“Je zou je toch eerst eens moeten bedenken wat het verhaal dat jij vertelt eigenlijk betekent! Die theorie van chaos en toeval waarbij heel de rotzooi door elkaar geslingerd wordt en dat daaruit dan die onwaarschijnlijk mooie en gecompliceerde zaken die wij hier kennen zouden zijn voortgekomen. Dat is ondenkbaar!” Hij nam een slokje van zijn whisky en keek even naar buiten.
“Wacht, ik zal het anders vertellen. Ik heb het niet van mijzelf maar het is een prachtverhaal. Hebben jullie er wel eens bij stilgestaan wat voor een gigantisch aantal worpen je moet doen om met een set van tien dobbelstenen in één keer tien zessen te gooien? Om dat te weten is met de rekenkracht waarover we op onze telefoon beschikken met een paar formules nu een fluitje van een cent. Wanneer je de formule intoetst weet je niet wat je ziet! Meer dan zestig miljoen keer! Zestig miljoen pogingen om in één keer zes simpele gelijke eigenschappen op een rij te krijgen met een set van tien stenen. Zo iets simpels. Niets in vergelijking met het rangschikken de juiste bouwstenen van een stuk materie, een grasspriet, een boom een kever of een neushoorn. Niets vergeleken met de gecompliceerdheid van organen. De structuur en complexiteit van één levende cel zal ik je besparen.
Hij keek me lachend aan, wetend dat de messen van onze strijdwagens alweer gevaarlijk dicht bij elkaar kwamen. Dat hoefde geen probleem te zijn. Dat was al vaak genoeg gebeurd.

Maar op dit punt kwamen we er niet uit. Ik had zo nogal mijn twijfels over de grijsaard met zijn lange baard die mompelend in zichzelf op een zolderkamer de zaakjes in elkaar knutselt. De grijsaard die grossiert in wraakzuchtig, bloeddorstig en oorlogszuchtig taalgebruik, die extreem misogyn en homofoob is en verder geen blijk geeft zich ook maar een seconde om het lot van zijn creatie te bekommeren. De grijsaard die alle touwtjes in handen heeft en naar willekeur beslist over elk detail van ons bestaan. Die de voortgang op de planeet en het universum belemmert en verstoort zonder ooit ook maar één signaal te geven van zijn werkelijk bestaan of aanwezigheid. Die grijsaard, precies die grijsaard, zou het goed met ons voor hebben en bouwen aan een plan dat alleen hij overziet en waarvan alles en ieder erom heen maar aan moet nemen dat alles uiteindelijk goed komt?
Tom dacht daar anders over.
“Darwins verhaal klopt voor geen draad Joop. Spontaan ontstaan vanuit het niets van wat wij leven en bewustzijn noemen is belachelijk en compleet ondenkbaar. Ook over extreem lange periodes van miljarden jaren. Alles lijkt er op te wijzen dat er een intelligentie achter onze schepping zit. Een schepper die precies weet waar hij mee bezig is en ons stuurt.”
“Waarom alweer een hij?’ sputterde ik tegen.”

“Maak de discussie nu niet weer nog ingewikkelder dan het al is Joop. Daar heb jij een handje van. De hij of zij vraag kunnen we later nog bespreken. We hebben het over chaos of creatie. Vergelijk het met een orkaan die over een schroothoop raast. Wanneer de wind weer is gaan liggen en de chaos is te overzien staat er op een terrein een eind verderop een hangar met daarin een glimmend splinternieuwe Jumbo Jet. Klaar voor vertrek compleet met bemanning en passagiers. De kans dat dit gebeurt is zowat tien miljoen keer groter dan het verhaal van Darwin. Zo ongeveer moet je jouw verhaal van evolutie zien.”
Ik moest toegeven dat het een schitterend verhaal was. Achteraf begreep ik dat Tom het ook niet helemaal van zichzelf had maar dat hij kort geleden Fred Hoyle’s Universe gelezen had waarin de schrijver zijn visie uiteenzet op de ontstaansgeschiedenis van het universum en onze werkelijkheid.